Czy Gostyń jest gotowy na wojnę? Tak wygląda realna obrona cywilna w mieście

Przyszli nie z ciekawości, ale z potrzeby, by zrozumieć, jak wygląda realna obrona cywilna w ich mieście. Zadawali pytania, podpowiadali rozwiązania, nie bali się dyskutować o tym, co w razie kryzysu naprawdę może zadziałać. Wśród uczestników spotkania byli zainteresowani mieszkańcy, samorządowcy, społecznicy, przedstawiciele organizacji proobronnych. Rozmawiano otwarcie o procedurach, szkoleniach… i o tym, że bezpieczeństwo zaczyna się od wiedzy i współpracy.

Żyjemy w niespokojnych czasach. Klęski żywiołowe i zagrożenie wojenne przestały być abstrakcją. Czy Gostyń jest na nie gotowy? Jak działają procedury, jakie obowiązują przepisy i jak włączyć w nie potencjał lokalnych środowisk proobronnych. O tym rozmawiano w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy w Gostyniu podczas otwartego spotkania z cyklu Strefa Dialogu. W rozmowie uczestniczyli przedstawiciele samorządu, organizacji społecznych i środowisk proobronnych - Waldemar. Kozłowski (TG Sokół Gostyń), Krzysztof Busz (Gun Culture - Strzelnica Gostyń), Marta Ślęzak i Daniel Wojciechowski z Urzędu Miejskiego w Gostyniu. Dyskusję moderował Przemysław Pawlak, dyrektor gostyńskiej biblioteki.

- Najlepszym dowodem, że to zagrożenie jest realne, jest państwa obecność. To nie będzie akademicka rozmowa. Chcemy połączyć potencjały instytucjonalne i społeczne i wypracować konkret, wspólną koncepcję działania na wypadek zagrożenia - zapowiedział Przemysław Pawlak.

Przedstawiciele Urzędu Miejskiego zarysowali ramy prawne i operacyjne w sytuacji zagrożenia.

- Bazujemy na trzech ustawach - o zarządzaniu kryzysowym, o obronie Ojczyzny oraz o ochronie ludności i obronie cywilnej (ta ostatnia obowiązuje wprost od stycznia tego roku). Aktualizujemy dokumenty - plan zarządzania kryzysowego, plan akcji kurierskiej, plan operacyjny funkcjonowania gminy w sytuacji zagrożenia zewnętrznego. Obowiązuje stały dyżur burmistrza. Mamy też plan funkcjonowania zastępczych miejsc szpitalnych - Gostyń zapewnia dodatkowo 140 miejsc 0 mówiła Marta Ślęzak.

- Jesteśmy w trakcie przygotowania planu ewakuacji (wkład do planu wojewódzkiego). Funkcjonuje całodobowy dyżur telefoniczny zarządzania kryzysowego - doprecyzował Daniel Wojciechowski.

Padły pytania o praktykę działania w "czarnych scenariuszach", w tym utratę łączności, brak prądu i wody, panikę, samowolne ewakuacje.

- W pierwszych minutach kluczowe będzie utrzymanie ciągłości urzędu i uruchomienie procedur. Alarmowanie oprzemy na systemie syren. Gdy zawiodą media elektroniczne, wykorzystamy kurierów, Straż Miejską, jednostki OSP i sołtysów. Wystąpiliśmy o dofinansowanie na agregaty dla ZWiK, bo obowiązkiem gminy jest zabezpieczenie wody pitnej na 72 godziny - usłyszeli mieszkańcy.

- Nie wszystko możemy ujawniać, część dokumentów ma klauzulę zastrzeżone, ale zapewniamy, że system łączności z wojewodą jest po przeglądzie i gotowy do użycia - mówiła Marta Ślęzak.

Silny akcent położono w dyskusji na edukację i szkolenia. Planowane jest pozyskanie środków na szkolenia dla mieszkańców od pierwszej pomocy, przez łączność i ewakuację, po praktyczne ćwiczenia w terenie. Straż Miejska już prowadzi profilaktykę w szkołach (rozpoznawanie sygnałów alarmowych). Głos zabrały też środowiska proobronne, w tym przedstawiciel Strzelnicy Gostyń.

- Naszą rolą nie jest "niedzielne strzelanie". Prowadzimy taktykę zieloną i czarną, szkolenia z pierwszej pomocy, orientacji terenowej i podstaw walki z dronami. Chcemy, by mieszkańcy potrafili przetrwać pierwsze 72 godziny i podejmować rozsądne decyzje - mówił Krzysztof Busz (Gun Culture). - Klucz to własne bezpieczeństwo w domu - woda, żywność, apteczka, latarka i wiedza, co robić, gdy zawiedzie telefon i prąd - dopowiadał instruktor.

Z danych przywołanych podczas spotkania wynika, że na terenie gminy Gostyń około dwóch tysięcy osób posiada różnego rodzaju pozwolenia na broń od myśliwskich i sportowych, po kolekcjonerskie. To pokaźna grupa, która jak podkreślano może odegrać istotną rolę w budowaniu lokalnego bezpieczeństwa, szkoleniu mieszkańców i reagowaniu w sytuacjach kryzysowych.

Dyskutowano też o wykorzystaniu położenia Gostynia w planowaniu obrony. Uczestnicy przypomnieli, że układ dolin, przewyższenia i sieć wodna (Kania, Obra) historycznie sprzyjały obronie. Wymieniano potencjalne działania inżynieryjne w razie pełnoskalowego konfliktu (blokady, zalewy, ochrona węzłów, "twarde” linie obrony w zabudowie), ale zgodzono się, że dziś równie ważne są odporność cywilna, zabezpieczenie infrastruktury krytycznej i jasne kanały komunikacji z mieszkańcami.

- Papier przyjmie wszystko, ale życie weryfikuje. Dlatego potrzebne są cykliczne ćwiczenia i miejsce, gdzie każdy znajdzie aktualne informacje - procedury, sygnały alarmowe, terminy szkoleń i zasady przygotowania domowego - apelowali mieszkańcy.

Samorząd zadeklarował prace nad takim "systemem informacyjnym” oraz kontynuację wniosków o dofinansowanie na nowe syreny, wyposażenie OSP i agregaty.

- Nie wszystko zależy od nas, wiele rozstrzygają przepisy krajowe, ale w naszych możliwościach jest przygotowanie ludzi, testowanie procedur i współpraca z organizacjami. Pieniądze nie będą przeszkodą przy dobrych, konkretnych projektach - podsumował Jerzy Kulak, burmistrz Gostynia. -

Spotykamy się po to, by z teorii przejść do praktyki. Następny krok to szkolenia dla mieszkańców i robocze ćwiczenia. To zwiększa nasze realne bezpieczeństwo - mówił Przemysław Pawlak.

Z kolei komendant Straży Miejskiej w Gostyniu Dominik Gorynia zaapelował do wszystkich mieszkańców.

- Jeżeli widzicie Państwo cokolwiek podejrzanego w rejonie ujęć wody, stacji uzdatniania, przepompowni czy innych obiektów infrastruktury krytycznej - reagujcie. Nie chodzi o bohaterstwo, tylko o szybkie zgłoszenie. Dzwońcie na 112, a w sprawach bieżących także do dyżurnego Straży Miejskiej. Lepiej zgłosić jeden sygnał za dużo niż przegapić coś ważnego - mówił komendant Dominik Gorynia.

Na koniec spotkania padło zdanie, które dobrze oddaje sedno całej dyskusji... Można mieć procedury, plany, mapy i ustawy, ale w chwili próby to człowiek będzie najważniejszym ogniwem. Bo nawet najlepiej przygotowany system obrony cywilnej zawiedzie, jeśli zabraknie odpowiedzialności, rozsądku i współpracy. To od nas zależy, czy w sytuacji kryzysu zachowamy spokój, zareagujemy zgodnie z zasadami i pomożemy innym, czy damy się ponieść chaosowi. Bo żadne prawo nie działa samo z siebie działa tylko wtedy, gdy ludzie wiedzą, co mają robić, i chcą działać razem. Gostyń, jak podkreślali uczestnicy spotkania, ma dobre podstawy, by ten egzamin zdać - pozostaje teraz przekuć teorię w praktykę, a plan w codzienną gotowość.

Co każdy z nas może zrobić już dziś?

Jak rozpoznać i zareagować na sygnał alarmowy w Gostyniu? - Po ogłoszeniu alarmu syrenami: wejdź do środka, zamknij okna i drzwi, włącz lokalne radio/TV (jeśli działa), sprawdź oficjalne kanały gminy i RCB. Nie blokuj numerów alarmowych pytaniami, lecz korzystaj z informacji zbiorczych. Jeśli jesteś poza domem, kieruj się do najbliższego budynku użyteczności publicznej i czekaj na komunikaty służb.

Domowy "zestaw 72 godziny” dla rodziny 2+2 (do modyfikacji) - Woda (min. 3 l/os./dzień), żywność o długiej trwałości (na 3–7 dni), leki przyjmowane stale + podstawowa apteczka, latarki i baterie, radio bateryjne lub na korbkę, powerbanki (naładowane), kopie dokumentów i numery kontaktowe, minimalna gotówka, środki higieniczne (także dla dzieci/seniorów), odzież termiczna/płaszcz przeciwdeszczowy, zapałki/zapalniczka, guma uszczelniająca/taśma, worki na śmieci. Dodatkowo: podstawowe narzędzia, mała gaśnica, zapas karmy dla zwierząt. Trzymaj plecak ewakuacyjny w stałym miejscu, raz na kwartał przeglądaj i wymieniaj datowane produkty.

Bezpieczeństwo wody i żywności - Przygotuj w domu zapas wody butelkowanej i pojemniki do doraźnego magazynowania. W razie braku prądu stacje paliw i niektóre ujęcia wody mogą nie działać, gmina planuje zabezpieczenie krytycznych punktów agregatami, ale każdy gospodarstwo domowe powinno mieć własny bufor. Gotuj wodę, gdy pojawią się komunikaty o możliwym skażeniu; nie używaj wody z kranu do przygotowywania posiłków, jeśli zaleci to sanepid.

Łączność, co jeśli "padnie telefon” - Ustal z rodziną dwa punkty kontaktu np. "A” (blisko domu) i "B” (poza miastem). Zapisz na papierze kluczowe numery (bliscy, szkoła, przychodnia, sąsiedzi). Jeżeli sieć komórkowa jest przeciążona, spróbuj wysłać krótkie SMS-y łatwiej "przechodzą” niż połączenia. 

Ewakuacja i ruch - Przygotuj listę 3 tras alternatywnych (północ, zachód, południe) i określ punkty zborne rodziny. Gdy zapadnie decyzja o ewakuacji, zabierz tylko rzeczy niezbędne. Zawsze zostaw kartkę na drzwiach z informacją kto wyjechał, dokąd, kiedy.

Jak dołączyć i pomóc - Jeśli masz kompetencje (pierwsza pomoc, inżynieria, logistyka, łączność, obsługa dronów, tłumaczenia, wsparcie psychologiczne), zgłoś gotowość do wolontariatu w urzędzie lub przez organizacje proobronne, by miasto prowadziło prostą ewidencję wolontariuszy (kontakt, umiejętności, dostępność)

Szkolenia, które mają sens "od dziś" - pierwsza pomoc i AED, orientacja terenowa (mapa/kompas), podstawy łączności analogowej i etykieta radiowa, podstawy obsługi drona i obrona pasywna przed dronami, gospodarka domowa w kryzysie (woda, żywność, sanitariat), bezpieczeństwo dzieci i seniorów.

[ZT]83583[/ZT]

[ZT]83544[/ZT]

[ZT]83508[/ZT]

[ALERT]1760686406212[/ALERT]