Czym jest próba tężyczkowa i jak interpretować jej wynik?

Próba tężyczkowa to badanie umożliwiające prawidłowe rozpoznanie tężyczki – choroby układu mięśniowego wywołanej niedoborem wapnia i magnezu. Na czym polega badanie i jak interpretować wyniki? Przedstawiamy najważniejsze informacje.

Tężyczka jawna i utajona – jak rozpoznać objawy?

Tężyczka to poważna choroba układu mięśniowego, która charakteryzuje się nadmierną pobudliwością nerwowo-mięśniową. Chorobę wywołuje najczęściej niedobór wapnia lub magnezu w organizmie. Schorzenie występuje w dwóch postaciach o różnych objawach.

W postaci jawnej charakteryzuje się intensywnymi napadami, które zaczynają się od uczucia mrowienia w okolicach palców i ust, a następnie przechodzą w trudne do opanowania skurcze całego ciała, w tym skurcze krtani, które mogą powodować zaburzenia oddychania i zagrożenie dla życia. Objawom somatycznym często towarzyszą stany lękowe, silne pobudzenie lub niepokój. Specyficzna kombinacja objawów sprawia, że choroba jest stosunkowo łatwa do rozpoznania.

Więcej trudności diagnostycznych sprawia tężyczka w postaci utajonej, znana także jako spazmofilia. Jej przyczyną jest również niedobór wapnia i magnezu. Choroba różni się jednak w objawach, które często stanowią szeroką i niejednolitą gamę. Wśród nich znajdują się m.in. przewlekle skurcze, ból mięśni, drżenie rąk, zaburzenia krążenia i problemy z koncentracją. U osób chorych mogą się także pojawić zmęczenie, niepokój i ataki paniki. Wszystkie te objawy są mało specyficzne i wskazują na różne schorzenia, przez co ciężko o szybką i dokładną diagnozę.

Co to jest i na czym polega próba tężyczkowa?

Jedynym badaniem, które pozwala otrzymać jednoznaczną informację o występowaniu choroby, jest próba tężyczkowa. Próba ischemiczna należy do badań elektromiograficznych, które sprawdzają potencjał elektryczny w mięśniach i nerwach. Badanie polega na rozpoznaniu potencjału elektrostatycznego charakterystycznego dla tężyczki lub umożliwiającego wykluczenie tej choroby. Na badanie EMG nie jest wymagane skierowanie od lekarza.

Przed wykonaniem badania należy odstawić wszelkie suplementy diety, zwłaszcza te, które zawierają magnez i mogłyby zaburzyć wynik badania. Odstawienie suplementów powinno mieć miejsce na około 4 dni przed planowanym badaniem. Przed wykonaniem badania należy także poinformować lekarza o ewentualnych chorobach oraz przebytych operacjach. Należy także zapewnić swobodny dostęp do kończyny górnej bez przeszkód postaci elementów garderoby lub biżuterii.

Badanie EMG trwa około kwadransa. Wykonuje się je w pozycji leżącej. Wykonujący test lekarz zakłada pacjentowi opaskę uciskową na ramię i opaskę uziemiającą na nadgarstek. Na dłoni, pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym, umieszcza delikatnym nakłuciem elektrodę igłową. Następnie przez 10 minut pompuje opaskę na ramieniu, a następnie zwalnia jej ucisk. W tym czasie elektroda dokonuje pomiaru, który trwa około 5 minut. Przez dwie ostatnie minuty badania pacjent może zostać poproszony o głębokie oddechy.

Jak interpretować wynik badania?

Elektroda wykonuje swój pomiar w czasie rzeczywistym, dzięki czemu na badania nie trzeba czekać. Są od razu gotowe do interpretacji. Próba tężyczkowa może mieć wynik dodatni lub ujemny. Jeśli zapis badania stwierdza obecność spontanicznych wyładowań wieloiglicowych potencjałów, które powtarzają się co najmniej minutę po aktywacji niedokrwieniem mięśni lub hiperwentylacją, oznacza to, że próba tężyczkowa ma wynik dodatni, a pacjent wymaga leczenia w tym kierunku. Wynik ujemny wyklucza obecność choroby i stanowi wskazanie do dalszej diagnostyki. Niezbędna może okazać się konsultacja endokrynologiczna, kardiologiczna lub wizyta u neurologa.

Czy próba tężyczkowa boli?

Badanie EMG odbywa się przy wykorzystaniu elektrody igłowej, której wprowadzenie może powodować uczucie dyskomfortu. Większość pacjentów jednak toleruje je dobrze. Użyta do badania igła jest znacznie cieńsza niż ta używana do pobierania krwi. Bezpośrednio po badaniu może się pojawić niewielki ból, który zazwyczaj szybko mija.