Wygląda ambitnie, ale wystarczy rzucić okiem, żeby ta ambicja zaczęła trzeszczeć

Powiat Gostyński ogłosił, że rozpoczął prace nad strategią rozwiązywania problemów społecznych na lata 2026–2032. Mieszkańców zaproszono do udziału w konsultacjach, których jednym z narzędzi, a może nawet głównym jest... internetowa ankieta udostępniona na Facebooku. Dokument ma zdefiniować najważniejsze problemy społeczne regionu i wyznaczyć sposoby ich rozwiązywania. Brzmi ambitnie, ale wystarczy rzucić okiem na formularz, by ta ambicja zaczęła trzeszczeć.

Pytania są zamknięte, odpowiedzi ograniczone do skali, mało, średnio, dużo. Do wyboru przemoc domowa, ubóstwo, bezrobocie, uzależnienia, samotność, brak wsparcia, starzenie się mieszkańców, niepełnosprawność i tak dalej. W kolejnych sekcjach znajduje się wskazanie najbardziej zagrożonych grup, dzieci i młodzież, zaniedbania, wychowanie, nowe technologie, profilaktyka, pomoc. Formularz sprawia wrażenie bardzo kompleksowego, ale w praktyce to trochę jak wywiad środowiskowy prowadzony przez Excela.

Tymczasem nie chodzi o quiz na temat życia społecznego, tylko z założenia o dokument strategiczny, który ma decydować o kierunku działań na tata 2026-2032. Z socjologicznego punktu widzenia trudno potraktować takie narzędzie jako poważną diagnozę. Nie wiadomo, kto wypełnia ankietę, ile będzie odpowiedzi, czy reprezentują rzeczywiste grupy społeczne. Próba nie jest dobierana, tylko dzieje się sama -  spontanicznie, przypadkowo, na zasadzie, że ktoś akurat kliknął link.

Jeśli więc wypełni ją głównie grono urzędników, nauczycieli i aktywistów bliskich starostwu, to właśnie ich perspektywa stanie się „głosem mieszkańców”. Osoby wykluczone cyfrowo, seniorzy bez smartfona, pewnie nawet się nie dowiedzą się, że ktoś chce ich o coś spytać. A przecież to często właśnie te grupy społeczne są opisywane w formularzu jako „szczególnie narażone”.

Nie ma informacji czy przewidziano inne formy konsultowania się ze społeczeństwem,  nie ma danych o tym, ile osób musi wypełnić ankietę, żeby wyniki miały jakąkolwiek wartość statystyczną. Patrząc na ankietę można za to odnieść wrażenie, że chodzi tylko o to, by móc napisać, że konsultacje się odbyły, mieszkańcy się wypowiedzieli, a strategia „powstała w dialogu”. Trochę jak sztuka, dla sztuki...

Zamiast metodologii mamy ładnie opakowaną zabawę w pytania i odpowiedzi, która na papierze wygląda jak partycypacja, a w rzeczywistości przypomina raczej próbę stworzenia społecznego zwierciadła przy użyciu krzywego lustra z internetu.

Oczywiście, każdy może kliknąć i zaznaczyć, że w jego okolicy największym problemem jest alkoholizm, brak wsparcia lub zaniedbania wychowawcze. Ale co dalej? Jakie wnioski można z tego wyciągnąć? I jak bardzo ryzykowne byłoby budować na tej podstawie dokument, który ma potem decydować o przydziale środków, kierunkach pomocy, zatrudnieniu specjalistów?

Prawdziwa strategia wymaga diagnozy, która wyjdzie poza ekran. A tu  zamiast narzędzi badawczych mamy pytania zamknięte w formularzu. Zamiast próby reprezentatywnej  przypadkową zbieraninę kliknięć. Strategia może i powstanie, ale czy powie coś innego niż to, co już dawno wiadomo?

Nikt nie oczekuje, że w powiecie gostyńskim przeprowadzi się badania na skalę GUS-u z kosztownymi raportami i armią ekspertów. Ale jeśli chce się  stworzyć dokument, który ma decydować o realnych działaniach w latach 2026–2032, to sam formularz w internecie raczej nie wystarczy, bo sama ankieta nie zastąpi prawdziwej diagnozy społecznej, uwzględniającej różne perspektywy, także tych, którzy nie klikają w linki na Facebooku.

Żadna dobra strategia nie zaczyna się od formularza, a od realnej rozmowy z ludźmi. Dlatego trzeba mieć nadzieję, że to nie jedyne narzędzie, na podstawie którego tworzony jest tak ważny dokument. Bo mieszkańcy zapewne woleli by mieć pewność, że ten proces nie jest tylko pozorny, nawet jeśli zaczyna się od prostego pytania online.

[ZT]81042[/ZT]

[ZT]80940[/ZT]

[ZT]80776[/ZT]

[ALERT]1752556984873[/ALERT]