Realizacja Kolei Dużych Prędkości na trasie Warszawa – Łódź wymaga przejęcia bardzo wielu nieruchomości. Jakie są zasady pozyskiwania gruntów pod tę inwestycję i dlaczego warto dokładnie przeanalizować proponowane warunki dobrowolnej sprzedaży? Dowiedz się, co warto wiedzieć o procedurach i możliwych konsekwencjach.
Kolej Dużych Prędkości Warszawa – Łódź, oznaczona jako linia nr 85, ma stać się fundamentem dla polskiej sieci Kolei Dużych Prędkości (KDP). W ramach przygotowań do realizacji tej kluczowej inwestycji, Centralny Port Komunikacyjny (CPK) wprowadził Kolejowy Program Dobrowolnych Nabyć (KPDN), którego celem jest wykup gruntów pod torowiska. Osoby, które nie zdecydują się na sprzedaż, zostaną wywłaszczone.
Program dobrowolnego nabywania nieruchomości jest alternatywą dla wywłaszczeń administracyjnych. W jego ramach właściciele gruntów otrzymali propozycję sprzedaży swojej nieruchomości. CPK zaproponowało mechanizmy mające na celu zachęcenie do dobrowolnych transakcji, takie jak wycena nieruchomości na poziomie 120% wartości gruntu i 140% wartości budynku. Co więcej, istnieje możliwość wyceny według wartości odtworzeniowej, pomijając stopień zużycia technicznego budynków, co może być korzystne w przypadku starszych nieruchomości.
Mimo tych zachęt, nie brak obaw dotyczących transparentności. Przy nabywaniu gruntów pod budowę lotniska CPK, negocjacje odbywały się indywidualnie. Brak procedury administracyjnej uniemożliwia odwołanie się od wyceny – tj. po zawarciu transakcji nie można zmienić otrzymanej kwoty. Dlatego właściciele powinni z rozwagą podejmować decyzje i w razie wątpliwości rozważyć skorzystanie z profesjonalnego wsparcia prawnego.
W sytuacjach, gdy właściciel nieruchomości nie zdecyduje się na przystąpienie do KPDN, grunty mogą zostać wywłaszczone na podstawie Ustawy o transporcie kolejowym. Procedura ta opiera się na decyzji lokalizacyjnej wydawanej przez wojewodę, która staje się podstawą do przejęcia nieruchomości na cele publiczne. Wartość odszkodowania ustala się na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego.
Osoby wywłaszczane mogą liczyć na dodatkowe świadczenia, takie jak bonus w wysokości 5% wartości odszkodowania za wcześniejsze wydanie nieruchomości lub 10 000 zł dla właścicieli lokali mieszkalnych, w których faktycznie zamieszkują.
Wypłata zaliczki na poziomie 70% odszkodowania to opcja dla osób odwołujących się od decyzji, co pozwala na zabezpieczenie finansowe w trakcie trwania procedur administracyjnych (całość zostaje wypłacona po zakończeniu postępowania).
Proces nabywania gruntów pod inwestycje publiczne, zwłaszcza na dużą skalę, jak w przypadku Kolei Dużych Prędkości, wiąże się z licznymi wyzwaniami. Skorzystanie z pomocy doświadczonego prawnika może pomóc właścicielom nieruchomości w ochronie ich interesów. Specjalista może wesprzeć w negocjacjach warunków KPDN oraz w procedurach odwoławczych związanych z wysokością odszkodowań za wywłaszczenie.
