Wielkopolska jest zbyt ważna dla polskiego rolnictwa, dlatego nie ma tutaj miejsca na kopalnię - takie deklaracje padły z ust przedstawicieli rządu: wiceministra spraw zagranicznych Jana Dziedziczaka oraz wiceministra środowiska Mariusz Gajdy podczas konferencji na Świętej Górze. W spotkaniu poświęconym wpływowi ewentualnej odkrywki na gospodarkę i naturalne środowisko powiatów gostyńskiego i rawickiego wzięło udział kilkaset osób.

Konferencja "Złoże węgla brunatnego Oczkowice - właściwe rozpoznanie hydrogeologiczne i inne uwarunkowania" zgromadziła nawet pół tysiąca przeciwników budowy kopalni węgla brunatnego w powiecie gostyńskim oraz rawickim. W spotkaniu wzięli udział parlamentarzyści różnych opcji politycznych, samorządowcy gmin i powiatów, naukowcy, członkowie stowarzyszeń czy mieszkańcy regionu, którzy od lat walczą przeciwko planom konińskiego PAK-u. Wszyscy jednym głosem mówili, że kopalnia to śmierć dla południowej Wielkopolski. 

Poseł PiS Jan Mosiński i wiceminister MSZ Jan Dziedziczak zadeklarowali, że za rządów PiS kopalni na pewno nie będzie. - Trwa proces wycofywania się z niekorzystnych decyzji podejmowanych w ostatnich latach. (...) Nie chcemy tu kopalni i uważamy, że ten teren z racji na niezwykłe walory rolnicze, bycie spichlerzem nie tylko Wielkopolski, ale także ze względu na walory folklorystyczno-kulturalne nie nadaje się na całkowite zniszczenie i budowę kopalni. Dopóki jest nasz rząd, na pewno kopalni nie będzie, ale rozmawiać trzeba - przekonywał Jan Dziedziczak. 

- To temat ponad podziałami, niezależnie od opcji politycznej, którą na co dzień reprezentujemy - zaznaczył starosta rawicki Adam Sperzyński. - Sprawa kopalni to temat społeczny. Tak jak mówił starosta gostyński, przy temacie kopalni mówi się o zależnościach gospodarczych. Często słyszymy o nowych miejscach pracy, dla nas to mija się z prawdą. Mamy mnóstwo doskonałych przedsiębiorstw - cukrownie, mleczarnie, zakłady przetwórcze - mówił starosta rawicki. 

Obecni na spotkaniu naukowcy przedstawili ekspertyzy, z których wynikało jednoznacznie, jaki los czeka południowo-zachodnią Wielkopolskę po wybudowaniu kopalni. Wskazywali również na błędy w dokumentacji hydrogeologicznej przygotowanej przez inwestora - spółkę PAK Górnictwo. - Z powodu odwadniania odkrywki wysychać będą tereny nawet do 25 kilometrów od jej granic. Brak wody to jednak nie jedyne zagrożenie. Problemem będzie także pogorszenie jej jakości, głównie ze względu na solanki, czyli niezdatne do użytku wody głębinowe, które będą musiały zostać wypompowane na powierzchnię - ostrzegał prof. Jan Przybyłek, geolog z Uniwersytetu Adam Mickiewicza w Poznaniu. Dobrych wieści dla miejscowych rolników i przedsiębiorców nie miał również dr Benedykt Pepliński z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - Deficyt wody znacznie ograniczy produkcję rolną. Wszystkie prognozy mówią o tym, że w ciągu 35 lat zapotrzebowanie na żywność zwiększy się dwukrotnie, dlatego powinniśmy inwestować w poprawę efektywności produkcji żywności, a nie likwidować jeden z najlepszych rolniczych regionów w kraju - mówił dr Pepliński. 

O prawnych kwestiach ochrony złóż mówił Leszek Wenderski ze Stowarzyszenia Przedsiębiorczość dla Ekologii. Mówił, że wizja wpisania zasobów węgla brunatnego do rejestru powstrzymuje przedsiębiorców przed inwestycjami. - Niedługo może się okazać, że nie będziemy mogli wybudować na swoim terenie żadnego budynku. (...) Włażenie z buciorami w ten obszar i próbowanie przekonać kogokolwiek, że jest to szansa, jest ogromnym nadużyciem i może to powiedzieć tylko osoba bardzo niekompetentna - mówił Leszek Wenderski. 

Z kolei Sylwia Maćkowiak ze Stowarzyszenia "Nasz Dom" apelowała do obecnych na sali polityków: - Jeszcze nie jest za późno. Wszystkie decyzje można odwrócić. Mamy prawo żyć spokojnie i nie martwić się, co nas czeka za 5, 10 czy 15 lat - mówiła Maćkowiak. Do walki o zagrożone tereny apelował prezes Stowarzyszenia "Eko-Przyjezierze" Józef Drzazgowski. - W naszym regionie nie ma kopalni, ale odczuwamy jej skutki – skutki wydobycia węgla brunatnego w okręgu konińskim. (...) To nie jest plantacja róż... To piekło. (...) Tam, gdzie jest otwierana odkrywka węgla brunatnego, tam nie ma rozwoju, tam nigdy nie będzie rozwoju, tam będzie powolne umieranie... Zagłada dla dobra kogo? Dla dobra garstki lobbystów węglowo-energetycznych, którzy kosztem was, rolników, chcą czerpać zyski i stąd odejść - mówił Drzazgowski. Za te słowa został nagrodzony przez uczestników gromkimi brawami. 

Zofia Szalczyk (PSL), przewodnicząca Sejmiku Wojewódzkiego Wielkopolskiego przypominała, że samorząd wojewódzki podjął uchwałę w proteście przeciwko budowie kopalni odkrywkowej. Zapowiedziała, że w planach zagospodarowania przestrzennego sejmik oznaczył teren południowo-zachodniej Wielkopolski jako obszar funkcjonalny związany z rolnictwem. - Marszałek wielkopolski otrzymał w grudniu ubiegłego roku zalecenie od głównego geologa kraju, który tereny wokół złoża "Oczkowice" polecił oznaczyć jako złoża strategiczne objęte ochroną - mówiła Szalczyk. - Pojawiła się sprzeczność - z jednej strony wola samorządu województwa i ochrona strategiczna ziem rolniczych, a z drugiej strony ochrona strategicznych złóż węgla brunatnego. Jest pewnego rodzaju pat - mówiła Zofia Szalczyk. 

Z kolei wiceminister Mariusz Gajda podkreślał, że znacznie ważniejszą sprawą jest trwałe zabezpieczenie tego regionu przed tego typu pomysłami. - Jestem całkowicie po państwa stronie - zapewniał wiceminister środowiska - W tym przypadku nie ma wątpliwości - z punktu widzenia gospodarki wodnej budowa kopalni będzie katastrofą. Nie będzie wody, nie będzie życia, będzie za to jedna wielka pustynia. Te ziemie powinny nadal produkować dobrą i zdrową żywność, dlatego musimy trwale je zabezpieczyć przed tego typu pomysłami. Jesteśmy nawet gotowi zmienić prawo, by kopalni tutaj nie było - deklarował przedstawiciel rządu. Wtórował mu wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak.

Politycy zobowiązali się do przekazania wniosków z konferencji premier Beacie Szydło oraz ministrom środowiska i energii. Plany budowy kopalni mają być również przedmiotem obrad sejmowego zespołu ds. energetyki.

A co na temat usłyszanych deklaracji mówili zgromadzeni na konferencji mieszkańcy terenów zagrożonych budową kopalni odkrywkowej? - Póki ktoś jest przy korycie, zawsze będzie mówił to, co chce usłyszeć biedny lud - mówili rolnicy. - Papier wszystko przyjmie. Mówią, ale podpiszą, co im się będzie opłacało... Taka jest prawda - mówił kolejny nasz rozmówca. - Poczekamy, zobaczymy - było można najczęściej usłyszeć od mieszkańców.

MiS